آمایش سرزمین

Alireza Ayatollahi علیرضا آیت اللهی: این سایت کاملا" تخصصی به شرح آمایش سرزمین ، آنطور كه حقيقتا" در جهان علم وجود دارد و در معتبر ترين دانشگاه هاي فرانسه ، مهد اين رشته ، مورد تحقيق و تدريس قرار مي گيرد ، مي پردازد . آمايش سرزمین به هيچ وجه يك برنامه يا بودجه نيست ؛ بلكه نوعي سياست جامع مبتني بر عدالت اجتماعي برحسب مناطق مختلف كشور است كه هدفي اخلاقي ، انسانگرا ، اجتماعگرا ( و بنابراين كاملا" منطبق بر احكام اسلامي )، و مسلما" سياسي و در جهت وحدت ملي به منظور اقتدار حكومت فعلي و پايداري آن دارد . پس ، اساس سياستگذاري ها و استراتژي ها ي آمايشي ابتدا در سطوح ناحيه اي ، شهري و روستائي است .سايت حاضر كه نويسنده ي اصلي آن تحصيلكرده كارشناسي آمايش عمومي ، و آنگاه كارشناسي ارشد و دكتري جغرافيا و آمايش ( آمايش سرزمين - ناحيه ) است نه به قصد سوداگري ، و نه به قصد جاه طلبي ! بلكه صرفا" به منظور روشن ساختن اذهاني به راه افتاده ست كه تا به امروز اقتصاد فضائي ( سرمايه داري ) ، سازماندهي فضائي ، و حتي شهرسازي و معماري را به عنوان آمايش پذيرفته اند ! . و در ورطه فريب و خدعه وفرصت طلبي بعضي ... به گفته عوام الناس رنگ شده اند . آيا تصميم گيري كساني در رشته اي كه از تخصص حقيقي آن نه تنها چيز زيادي نمي دانند بلكه به انحراف و گاه به جهت عكس واقع كشيده شده اندخود حركتي عوامانه نيست كه چه بسا به جاي پيشرفت و تعالي به واپسگرائي و عقب ماندگي كشيده مي شود ؟! . آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

Alireza Ayatollahi علیرضا آیت الله ی: این سایت کاملا" تخصصی به شرح آمایش سرزمین ، آنطور كه حقيقتا" در جهان علم وجود دارد و در معتبر ترين دانشگاه هاي فرانسه ، مهد اين رشته ، مورد تحقيق و تدريس قرار آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

آمایش سرزمین به سبک فرانسه (7) رهاسازی برنامه سوٌم فرانسه به نفع نگرش جدید در دوره ای جدیدتر ؛ یعنی از زمان رها ساختن برنامه فرانسه ( برنامه 1993 به اجرا در نیامد ) ، بر « رها کردن برنامه ای در سطح استراتژی ملٌی به نفع نگاهی جدید و نسبتا" موضعی » مهر تائید زد (1) . به این ترتیب دولت فرانسه توجٌه بیشتر خود به قلمروهای بخشی را مورد تاکید قرار داد ؛ یا در واقع به مسائل بخش ها ی گوناگون اقتصادی برحسب محل ( سرزمین ) آنها . در این نگرش ، سازمان های تخصصی آمایش یرزمین تا حدودی قدرت همآهنگ کنندکی و هدایت خود را از دست می هند و مقابلا" وزارتخانه ها و سازمان های مربوطه در اینگونه امور ، منتهی با توجٌه ب آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

« سیاست شهر » امروز عملا" آمایش سرزمین به تاریخ پیوسته است . و « سیاست شهر » جای آن را گرفته است از 1393 میلادی برابر با 1371 - 1372 خورشیدی آمایش سرزمین به معنی کلاسیک خود که امروز در ایران رواج دارد و حتی در دانشگاهها ( عملابیشتر توسط غیر متخصصان و از نیروهای سیاسی ) تدریس می شود ، اهمٌیت خود را تقریبا" بطور کامل از دست داد ؛ و جای خود را به سه موضوع ِ « رسیدگی به روستاهای دور افتاده » ، « بازسازی مراکز صنعتی » که دیگر چندان در چارچوب مفهوم اصلی آمایش سرزمین قرار نمی گیرند ؛ و بخصوص « سیاست شهر » داد . به تعبیری می توان سیاست شهر را جانشین آمایش سرزمین دانست که از حدود بیست سال قبل و آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

    تاریخچه آمایش سرزمین   طی سالهای دهه 1930 / تقریبا" مطابق حوالی 1310 هجری خورشیدی ، آمایش سرزمین چون حوزه ای از عملیات مستقل ، در سیاست های عمومی کشورهای توسعه یافته جهان ظاهر شد .  در کشورهای مزبور ،  مسؤولان امور عمومی در خصوص اصلاح و تعدیل شکاف های توسعه بین مناطق محروم و برخوردار کشور ، و نیز بین شهر ها و روستا ها ، و رهبردِ توسعه های فضائی بنا به مطالعه ای کلان و یک طرح و برنامه عمومی با نظری همه جانبه ،  سیاست آمایش سرزمین را اتخاذ کردند . انگیزه های اتخاذ سیاست های آمایشی در 1930 از اینقرار است : اتحاد شوروی ( سابق ) پس از اینکه سبک معماری – شهرسازی ساختارگرایانه در سال 1932 توسط اس آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

تاریخچه موجز آمایش سرزمین در فرانسه در فرانسه ، اصطلاح آمایش سرزمین در پایان جنگ جهانی دوٌم متداول شد ( در بریتانیای کبیر  از سال 1943 « برنامه ریزی شهری و منطقه ای » از سال 1943 عنوان یک وزارتخانه شده بود ) ؛ و این ایده با تبلیغات  مشهور عدالت طلبانه ی منطقه ای ژان فرانسوا گراویه ، درکتاب پاریس و کویر فرانسه ، به سال 1947 میلادی ، جنبه ای عمومی یافت . در آمایش سرزمین فرانسه بحث بر تفاوت های منطقه ای در میزان توسعه ، و به زبانی بهتر اراد ه ی کاهش نرخ رشد و توسعه در مجموعه پاریس و اطراف آن نسبت به سایر مناطق ، است که این سیاست مدٌتی طولانی بر سیاست های رسمی آمایش سرزمین حاکم شد . در فوریه سال آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

  تاسیس داتار   سرانجام در سال 1963 میلادی « نمایندگی آمایش سرزمین و اقدامات منطقه ای » تحت نظر مستقیم نخست وزیری فرانسه ، سپس برخی از دیگر وزارتخانه ها ی مختلف تاسیس شد . نمایندگی آمایش سرزمین و اقدامات منطقه ای که که معمولا" با مخفف نام آن به زبان فرانسه « داتار » خوانده می شد به خصوص سیاست تمرکز زدائی صنعتی را تعقیب می کرد ، و پس از آن ، تمرکز زدائی در بخش خدمات ؛ با یک طرح هادی از تاسیسات و تجهیزات بزرگ و اساسی در کشور ( محل استقرار زیر بنا های اساسی ، دانشگاه ها ، مطالعات علمی ، و... ) و سعی می کرد طرحی کلٌی از آمایش سرزمین فرانسه ( تحت عنوان سزام ) بدست دهد ( که البته در این راه چندان ت آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

  در حوالی سال 2000- 2005 بازهم با این بحث که اجتماعگرایی آمایش سرزمین و توجٌه به مناطق کمتر برخوردار ، به خصوص با افزایش روز به روز توقعات مردم از دولت ، پایان نا پذیر است ؛ و این سیاست سبب نرسیدن فرانسه به « بالاترین نرخ رشد اقتصادی ممکن » و نهایتا " عقب ماندن نسبی فرانسه در صحنه ی اقتصادی جهان می شود که همین امر از توانائی های دولت در سیاست های اجتماعی و کمک به مناطق کمتر توسعه یافته می کاد به این نتیجه منجر شد که مناطق در راه « خود اتکائی » به خصوص با اتکاء به توانمندی ها ( جاذبه ها ) ی خود فعالتر عمل کنند و بنابر این « جاذبه های سرزمین » مورد توجٌه قرار گرفت که سر انجام سبب تضعیف سیاست ها آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

/ / تاریخچه موجز آمایش سرزمین در فرانسه (3) . تاسیس دیاکت   تاسیس دیاکت   « هیئت نمایندگان بین وزارتی آمایش سرزمین و جاذبه های منطقه ای » با توجٌه به حدود نیم قرن تجربه ، و مباحث لزوم توجٌه بیشتر به امور اقتصادی که زیر بنا قرار گرفته اند ، به ویژه در صحنه ی توسعه اقتصادی نسبت به سایر کشورهای پیشرفته ی صنعتی ، از سال 2006 میلادی تا سال 2009  تحولاتی در داتار به وجود آمد که سر انجام بر اهداف و وظایف ، تشکیلات و کارکردِ آن تاثیر نهاده با تغییر نسبی هویت ، نام آن نیز تغییر یافت و به « هیئت نمایندگان بین وزارتی آمایش سرزمین و جاذبه های منطقه ای » تبدیل گردید . در واقع موضوع بسیار فراتر از یک تغییر آمایش سرزمین ...ادامه مطلب

  هدف های آمایش سرزمین   دو هدف اساسی در آمایش سرزمین که گاه به گاه متضاد هم هستند عبارتند از : سیاست های آمایش سرزمین که به نوعی لازمه و توامان توسعه اقتصادی سرزمین هستند . سیاست های کاهش نابرابری های فضای اقتصادی – اجتماعی بین مناطق محروم و مناطق برخوردار . این دو سیاست در مجموعه ای تحت عنوان « توسعه متعادل سرزمین » گرد آمده در تعدادی از سندهای برنامه کلان کشور و متون قانونی ظاهر شده اند . مهم این است که منظور از متعادل در اینجا چیست ؟ چون این اصطلاح ممکن است با اصطلاحاتی چون توسعه ی اعتدالی ، توسعه عادلانه و نظایر آنها اشتباه شود . بدون شک یک نفر جامعه شناس از این اصطلاح چنین برداشت می کند آمایش سرزمین ...ادامه مطلب